BOHATEROWIE PODZIEMIA

W Muzeum „Arsenał" w Zamościu otwarto w ub. tygodniu wystawę „Zaplute karły reakcji. Polskie podziemie niepodległościowe 1944-1956", przygotowaną przez Instytut Pamięci Narodowej. Powojenną historię „państwa podziemnego" opowiada ona poprzez archiwalne zdjęcia, kserokopie dokumentów, a także propagandowych plakatów, które ukrywających się żołnierzy konspiracyjnych oddziałów nazywały pogardliwie „zaplutymi karłami reakcji". Fotogramy przedstawiają  zdjęcia „leśne", wykonywane zapewne na pamiątkę przez samych żołnierzy, fotografie z zatrzymań, zachowane w archiwach służb bezpieczeństwa; ale także obrazujące te wydarzenia z historii kraju, które skutecznie tłumiły ruch niepodległościowy (jak proces „Szesnastu") i stopniowo powodowały, że w lasach, w ukryciu, zostawali już tylko straceńcy. I to właśnie wyłapanie tych najbardziej doświadczonych partyzantów okazało się dla władzy ludowej nie lada problemem. Na wystawie obejrzeć więc można fotografię z zatrzymania Andrzeja Kiszki „Leszczyny", żołnierza NSZ i NZW, ujętego w lasach koło Huty Krzeszowskiej w Puszczy Solskiej dopiero w 1961 r., i zdjęcia pośmiertne zastrzelonego w 1963 r. pod Lublinem Józefa Franczaka. Do osaczenia samotnego „Lalusia" skierowano oddział składający się z blisko 40 funkcjonariuszy UB.

(ar)