NOWALIJKI Z ŁĄKI I OGRODU

Wraca moda na potrawy z dzikich roślin. Popatrzcie na lebiodę inaczej, niż na chwast. W trudnych czasach wojen czy nieurodzaju ratowała od głodu. Ma mnóstwo witamin. A młoda pokrzywa, to prawdziwa bomba zdrowia. Nie krzywcie się na widok rabarbaru. Zaproście go do kuchni – nadaje się na kompot, kisiele, galaretki, ciasto czy racuchy. Narwijcie kwiatów bzu, póki kwitnie – warto mieć z nich syrop w domowej apteczce. Na dolegliwości jelitowe będzie jak znalazł. Czy czosnek niedźwiedzi – to naturalny antybiotyk. A mięta? Przecudowna, do wszystkiego i na cały rok – opowiada Anna Zgnilec, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich z Zawady (gm. Zamość). Niedawno wydała książkę kucharską „Smacznie i regionalnie” z jej 150 autorskimi recepturami. Pani Ania, na co dzień dyżurna ruchu, po pracy oddaje się swojej pasji, jaką jest gotowanie. Jej receptury drukuje „Gospodyni”. Sama dzieli się nimi w specjalnej autorskiej audycji Katolickiego Radia Zamość. Specjalnie dla naszych czytelników przygotowała specjały z produktami dostępnymi akurat teraz w ogrodzie, na łące i grzędzie.

Chłopska zupa z lebiody

(według tego przepisu można też przygotować zupę z młodych liści pokrzywy)

Składniki: 5 garści młodej lebiody, 3 łyżki oleju, po 1/2 pęczka pietruszki, kopru, szczypiorku, lubczyku, 1 łyżka chrzanu, sok z 1 cytryny, 1 litr wody lub rosołu, sól, pieprz.

Wykonanie: Lebiodę przebrać, opłukać, pokroić i poddusić w garnku na oleju. Wrzucić posiekaną zieleninę, dusić chwilę cały czas mieszając. Na koniec dodać ciepłą wodę lub rosół wymieszane z chrzanem i sokiem z cytryny. Gotować 10 minut, przyprawić do smaku. Podawać z jajkiem ugotowanym na twardo. Można dodać kleks śmietany, łyżkę masła lub skwarek i koperek. Podawać z razowym pieczywem.

Pierogi z lebiodą, twarogiem i kaszą gryczaną

Składniki: 4 garście młodych liści lebiody, 15 dkg surowego wędzonego boczku, 1 żółtko, 10 dkg twarogu, 1 torebka kaszy gryczanej ugotowanej, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, 40 dkg mąki, 1/3 kostki masła.

Wykonanie: Lebiodę przebrać, opłukać i przełożyć do garnka z gotującą się wodą. Obgotować ok. 2 min., wyjąć sitkiem, osączyć i ostudzić. Pokroić boczek w kostkę, wytopić na rozgrzanej patelni. Kaszę gryczaną ugotować w woreczku. Ostudzić. Do wytopionego boczku dodać lebiodę, kaszę gryczaną i twaróg, żółtko, czosnek przeciśnięty przez prasę, doprawić solą i pieprzem, wymieszać. Z mąki i gorącej wody zrobić ciasto, rozwałkować, wykrawać kółka, nakładać farsz. Zlepiać pierogi. Gotować w osolonym wrzątku ok. 3 min od chwili wypłynięcia. Przed podaniem polać stopionym masłem.

Syrop z kwiatów czarnego bzu

Składniki: 10 kwiatostanów bzu czarnego, 1 kg cukru, 1 litr wody, 1 łyżeczka kwasku cytrynowego lub sok z 2-3 cytryn.

 

Wykonanie: Świeżo zerwane kwiaty czarnego bzu zalać gorącym syropem przygotowanym z cukru rozpuszczonego w wodzie. Odstawić na 10-12 godzin. Zagotować, dodając kwasek cytrynowy lub sok z cytryny. Po 3-5 minutach gotowania przelać przez gazę i rozlać do butelek lub słoiczków. Znakomity na upały, ale też na przeziębienie.

Syrop lipowy

Składniki: 1,5 l wody, 1,5 kg cukru, 2-3 garście kwiatów lipy, 5 cytryn.

Wykonanie: Wodę zagotować z cukrem. Do wrzątku wyrzucić kwiat lipy i dwie minuty podgotować. Potem pod przykryciem zostawić do ostygnięcia. Do tego kroimy 2 cytryny ze skórką i 3 bez. Po 24 godz. odcedzić i wycisnąć. Przelać do butelek, krótko pasteryzować. Taki syropek jest rewelacyjny dla dzieci.

Syrop z mniszka lekarskiego

Składniki: 450 kwiatów w pełni kwitnienia, 1 litr zimniej, przegotowanej wody, 1 cytryna, 1 kg cukru, kawałek skórki pomarańczowej.

Wykonanie: Zebrane kwiaty umyć i zalać wodą. Po kilku godzinach wstawić na ogień i gotować ok. 15 minut dodając pokrojoną cytrynę. Odstawić do następnego dnia. Po ok. 24 godz. odcedzić, wycisnąć, a do otrzymanego soku dodać cukier i gotować ok.1,5-2 godz. Można dodać kawałek skórki pomarańczowej. Gorący syrop (miodek) wlać do butelek, zamknąć odstawić w ciemne miejsce. Na zimę na odporność jak znalazł.

Pokrzywowa sałatka

Składniki: 3 garście młodych listków pokrzywy, sok z ½ cytryny, 30 dkg truskawek (może być winogron), garść pestek słonecznika, orzechy włoskie, rodzynki, 20 dkg sera feta, oliwa z oliwek, sól, pieprz.

Wykonanie: Pokrzywę zalewamy wodą i moczymy ok. 15 minut. Odcedzamy, kroimy, zalewamy oliwą z oliwek i sokiem z 1/2 cytryny. Truskawki lub winogrona kroimy w cząstki, mieszamy z pokrzywą. Posypujemy pestkami słonecznika, rodzynkami, orzechami. Dodajemy pokrojony w drobna kostkę ser feta, polewamy oliwą.

Ciasto z rabarbarem (zawsze się udaje)

Składniki: 50 dkg rabarbaru, 4 jajka, 1 szkl. cukru pudru, 1 cukier waniliowy, 1/2 kostki roztopionego masła, 1,5 szkl. mąki pszennej, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, 1/2 łyżeczki sody, 1/2 łyżeczki cynamonu.

Wykonanie: Łodygi rabarbaru kroimy na 2 cm plasterki. Tortownicę lub blachę smarujemy masłem i wykładamy papierem do pieczenia. Jajka wbijamy do miski i miksujemy razem z cukrem, cukrem waniliowym i stopniowo dodajemy roztopione masło. Mąkę razem z proszkiem do pieczenia i sodą wsypujemy do osobnej miski i mieszamy. Następnie stopniowo przesiewany całość do miski z masą i miksujemy.

Tak przygotowaną masę wylewamy do tortownicy, wykładamy rabarbar i posypujemy cynamonem. Pieczemy około 45-50 min w 180 st.

Pesto z czosnku niedźwiedziego

Składniki: miska świeżych liści czosnku niedźwiedziego (rośnie w lesie), oliwa z oliwek, sól, pieprz, parmezan lub inny twardy ser.

Wykonanie: Umyte i osuszone liście czosnku niedźwiedziego dokładnie blendujemy z odrobiną soli, pieprzu, oliwy z oliwek, parmezanu. Gotowe pesto przekładamy do słoiczków. Na wierzch każdego wlewamy oliwę tak, aby przykryła całą powierzchnię. Słoiki szczelnie zamknąć. Przechowujemy w chłodnym miejscu. Używamy do sałatek, makaronu, twarogu, zup, sałatek, warzyw, mięsa, ryb.

Rabarbarowe muffinki

Składniki: 2,5 szkl. mąki, 2 jajka, 1/2 szkl. oleju, 3/4 szkl. cukru, 1 cukier waniliowy, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, 300 g jogurtu greckiego, ½ kg rabarbaru.

Wykonanie: Jajka i cukier mieszamy na puch. Do masy dodajemy olej, jogurt – mieszamy łyżką do połączenia składników. Następnie dodajemy przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia, miksujemy szybko ale krótko. Ciasto nakładamy do foremek, a na nie drobno pokrojony w kosteczkę rabarbar. Posypujemy cukrem i cynamonem. Pieczemy w temperaturze 175 st. C. do tzw. suchego patyczka. Muffinki są ulubionym deserem dzieci.

Opr. her