KRAJ: Stan wyjątkowy na wschodniej granicy. Co oznacza jego wprowadzenie?

Prezydent Andrzej Duda, na wniosek rządu, wydał dziś rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego w 183 miejscowościach leżących w pasie przygranicznym z Białorusią, w tym w 68 położonych w województwie lubelskim. Decyzja ta ma związek z kryzysem na granicy polsko-białoruskiej.

W dokumencie czytamy, że "w związku ze szczególnym zagrożeniem bezpieczeństwa obywateli oraz porządku publicznego, związanym z obecną sytuacją na granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi" prezydent zarządza "wprowadzenie stanu wyjątkowego na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego na okres 30 dni od dnia ogłoszenia rozporządzenia". 

Wprowadzenie stanu wyjątkowego niesie za sobą konsekwencje dla obywateli i wielu instytucji. Na Lubelszczyźnie restrykcje obowiązywać będą na terenie 9 gmin. To Włodawa, Hanna, Sławatycze, Kodeń, Terespol, Zalesie, Rokitno, Konstantynów i Janów Podlaski. 

Porządku w tym pasie przygranicznym pilnują policja, wojsko i straż graniczna. 

Wprowadzenie stanu wyjątkowego oznacza „obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość” (w przypadku niepełnoletnich - legitymacji szkolnej). Na tych terenach nie mogą przebywać osoby postronne.

Dla obywateli oznacza to wiele ograniczeń wolności i praw. To: 

-zawieszenie prawa do prowadzenia protestów, zgromadzeń, manifestacji, happeningów;

-zakaz organizowania imprez masowych, kulturalnych, artystycznych i rozrywkowych;

-zakaz organizacji strajków pracowniczych i protestów rolników;

-zakaz swobodnego przemieszczania się; 

-nakaz zaniechania działalności stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych; 

-zakaz przebywania w ustalonym czasie w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach;

-ograniczenie dostępu do informacji publicznej dotyczącej czynności prowadzonych na obszarze objętym stanem wyjątkowym.

-zakaz utrwalania za pomocą środków technicznych wyglądu lub innych cech określonych miejsc, obiektów i obszarów”.

zakaz noszenia broni palnej, amunicji i materiałów wybuchowych;

Co ważne - ograniczenia zgromadzeń nie obejmują organizowanych przez kościoły i inne związki wyznaniowe i religijne działające w obrębie świątyń, budynków kościelnych, a także zgromadzeń organizowanych przez organy państwowe i organy samorządu terytorialnego.

Jeśli sytuacja na granicy się zaostrzy, rząd może sięgnąć również po radykalne środki jak zagłuszanie fal radiowych i telewizyjnych, wprowadzenie cenzury prewencyjnej "środków społecznego przekazu" (np. prasy), kontrolę zawartości przesyłek, listów i paczek czy kontrolę rozmów telefonicznych.