PAMUŁA, PAMPUCHY I SODZIAKI

Klub Seniora „Jabłoń” z Księżpola powstał pod koniec listopada 2012 r. z inicjatywy Katarzyny Okoń. Członkinie spotykają się raz w tygodniu w GOK w Księżpolu, gdzie mogą nie tylko wymieniać się doświadczeniami i w miłej atmosferze spędzać wolny czas, ale także rozwijać swoje pasje kulinarne i artystyczne.

Podczas spotkań panie wykonują m.in. kwiaty z bibuły, obrazy ze wstążek i wiele innych niepowtarzalnych prac. Gotują i pieką także regionalne specjały m.in. kulaszę, sodziaki i pieroga gryczanego. Obecnie Klub Seniora nie ma przewodniczącej, wszystkie panie mają takie same prawa i obowiązki. Seniorki aktywnie uczestniczą w życiu kulturalnym gminy Księżpol. Biorą udział w dożynkach i innych uroczystościach, pomagają w przygotowaniu dekoracji i potraw.

Zupa „Bieda"
Składniki: 2 litry wody, 4 szt. ziemniaków, cebula, 30 dag boczku, ziele angielskie, liść laurowy, pieprz. Kluski: 1 szkl. mąki, 2 jajka, sól.

Przygotowanie
Do gotującej się wody dodać pokrojone w kostkę ziemniaki, listek, ziele angielskie i troszkę soli. Gotować do miękkości. Boczek pokroić w kostkę, zrumienić na patelni. Pod koniec smażenia dodać pokrojoną w kostkę cebulę i smażyć wszystko razem do zrumienienia. W międzyczasie z mąki, jajek i soli zrobić ciasto na kluski. Rozwałkować i rwać kluski. Wrzucać do gotującej się wody z ziemniakami. Usmażony boczek i cebulę dodać do zup. Posolić do smaku, dodać pieprz i jeszcze przez chwilę gotować razem. Zupę można zabielić mlekiem.

Pamuła
Składniki: jabłka, gruszki, śliwki, wiśnie i jeżyny - według uznania; 3 łyżki mąki, pół szkl. mleka, cukier do smaku.
Przygotowanie
Jabłka i gruszki obrać i pokroić w kostkę. Pokrojone owoce wrzucić do gotującej się wody. Można też dodać kilka śliwek, wiśni czy owoców jeżyny. Kiedy owoce będą miękkie, doprawić zupę rozrobioną w mleku mąką i pogotować jeszcze chwilę. Lekko posłodzić. Podawać z ugotowanymi młodymi ziemniakami posypanymi koperkiem.

Kulasza
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 litr wody, ok. 2 szkl. mąki pszennej lub gryczanej, sól do smaku, słonina, cebula.

Przygotowanie
Ziemniaki obrać, pokroić i wrzucić do osolonej wody. Gotować do miękkości. Nie odlewając wody, roztłuc je tłuczkiem. Do rozgniecionych ziemniaków wsypać szklankę mąki pszennej (może też być mąką gryczana) i dalej mieszać przy pomocy tłuczka, pozostawiając garnek na małym ogniu. Dosypać drugą część mąki i dalej mieszać (ok. 10 min.).

Pampuchy na parze
Składniki: 1 szkl. mąki, 2 łyżki cukru, 1 szkl. zsiadłego mleka, 1 jajko, 1 łyżeczka sody. Sos jagodowy: 2 szkl. wody, 2 szkl. jagód, 2 łyżki cukru, 2 łyżki mąki ziemniaczanej.

Przygotowanie
Suche składniki zmieszać w misce, dodać jajko, zsiadłe mleko i sodę. Wymieszać najpierw łyżką, następnie ręką, aby powstało dość luźne ciasto. Ciasto wyłożyć na stolnicę, rozwałkować na grubość około 0,5 cm i szklanką lub nożem wykrawać pampuchy. W osobnym garnku zagotować wodę, nad gotującą się wodą rozłożyć czystą ściereczkę, ma ściereczkę wykładać pampuchy. Parować pod przykryciem po 3 minuty z każdej strony. Gotowe pampuchy wyłożyć na talerz i polać sosem jagodowym (zagotować wodę, wsypać cukier i jagody, zagęścić mąką ziemniaczaną).

Pieróg gryczany
Składniki: 1 kg ziemniaków, 30 dag kaszy gryczanej, 3 jajka, 3 łyżki skwarków ze smalcem; sól i pieprz do smaku; olej i bułka tarta do posypania blaszki.

Przygotowanie
Ziemniaki obrać i ugotować w osolonej wodzie. Odlać, trochę wody zostawić, roztłuc. Do gorących ziemniaków wsypać suchą kaszę gryczaną, dobrze wymieszać i odstawić do napęcznienia na około pół godziny. Do ostudzonych ziemniaków z kaszą dodać jajka, skwarki z tłuszczem, wsypać pieprz i sól i jeszcze raz dobrze zamieszać. Blaszkę posmarować olejem i posypać bułką tartą. Wykładać masę, uklepać, a wierzch posmarować rozmąconym jajkiem. Piec w temperaturze 150 stopni przez około 40 min. Podawać na ciepło lub zimno.

Sodziaki albo placki z blachy
Składniki: 3 szkl. mąki, 1 jajko, 1 płaska łyżeczka sody, 300 ml kefiru, szczypta soli.

Przygotowanie
2,5 szklanki mąki wsypać do miski, zrobić dołek, wbić jajko, dodać sól, sodę i kefir. Zamieszać łyżką i zagnieść luźne ciasto. Podsypać pozostałą mąką. Ciasto wyłożyć na stolnicę, uformować na płasko i wykrawać kształty według upodobań. Uformowane placki smażyć na suchej patelni na rumiano z obu stron, uważając, aby się nie przypaliły. Placki można wyłożyć na blachę z papierem do pieczenia i upiec w piekarniku przy temperaturze 180 stopni bez termoobiegu.

Jagodzianki
Składniki: 1 kg mąki, 6 jajek, 1 szkl. mleka, kostka masła, kostka drożdży, 1 szkl. cukru, cukier waniliowy, szczypta soli, jagody świeże (lub dżem jagodowy).

Przygotowanie
Najpierw należy zrobić rozczyn. Podgrzać mleko, dodać pokruszone drożdże, cukier i trochę mąki. Odstawić w ciepłe miejsce na 20 minut. W międzyczasie stopić masło. Ostudzone masło dodać do rozczynu, dodać także jajka, cukier waniliowy i resztę mąki. Ciasto powinno być dość luźne. Wyrabiać je tak długo, aż będzie odchodzić od ręki. Formować bułeczki, które można nadziać świeżymi jagodami lub dżemem jagodowym. Bułeczki wyłożyć na blaszkę i odstawić do wyrośnięcia na godzinę. Po tym czasie posmarować jagodzianki rozmąconym jakiem i posypać kruszonką (masło, mąka, cukier waniliowy i cukier kryształ). Piec 20-30 min w temperaturze 120 stopni.

Bigos
Składniki: 2 kg kiszonej kapusty, pół kg mięsa (karkówka, łopatka), pół kg wędliny (boczek wędzony, kiełbasa wędzona), 2 cebule, sól, pieprz ziołowy, pieprz czarny, listek laurowy, ziele angielskie, papryka ostra, kminek, 1 łyżka koncentratu pomidorowego, kilka sztuk suszonych grzybów lub śliwek.

Przygotowanie
Kiszoną kapustę zalać wodą i ugotować do miękkości (około pół godziny), następnie wodę odlać. Boczek pokroić w kostkę, wrzucić na patelnię i smażyć, aż się wytopi tłuszcz. Dodać pokrojoną cebulę, a po chwili - pokrojone w kostkę mięso, posolić, dodać oba rodzaje pieprzu i podsmażyć, aż mięso nie będzie surowe. Następnie dodać pokrojoną kiełbasę i jeszcze chwilę smażyć wszystko razem. Usmażone mięso i wędliny przełożyć do dużego garnka z kapustą. Dodać resztę przypraw, suszone grzyby, koncentrat i dusić około 1,5 godziny.
Opracowała mp