TOWARZYSZE SIĘ DOGADALI (cz. I)

Niewielu jest już tych, którzy pamiętają tamten płacz i lament. Starsze kobiety- to one głównie zawodziły. Popłakiwały też dzieci. Mężczyźni na ogół patrzyli tylko milcząco, oglądając się ostatni raz na swój dom. Cały dobytek, łącznie z zebranym latem z pól zbożem, a nawet słomą, popakowali do wagonów pociągu, który wiózł w nieznane. Propagandyści, którzy przez kilka miesięcy urabiali mieszkańców wsi i miast, żeby nikt przeciwko zarządzeniu o wysiedleniu się nie buntował, co prawda obiecywali złote góry, ale ludzie, gorzko doświadczeni niedawno zakończoną wojny, wiedzieli, że obiecywany raj to mit.

W ramach przeprowadzonej w październiku i listopadzie 1951 r. akcji H-T (od nazw miast Hrubieszowa i Tomaszowa), swoje domy i dopiero odbudowywane po ciężkiej wojnie gospodarstwa straciło ponad 14 tysięcy Polaków. Ludzie ci, gdyby nie ta największa w historii powojennej Polski - i jedna z największych w historii powojennej Europy - korekta granic, byliby dziś mieszkańcami naszej części województwa.

Dziś sprawa tamtej korekty granic wydaje się być nieco zapomnianą, niewielu się nad nią pochyla. Tymczasem miała ogromne skutki nie tylko dla pojedynczych ludzi, ale i dla gospodarki naszego kraju.

 

Pogłoska

Helena Jańczak, dziś mieszkanka Lubyczy Król., była młodą panienką, kiedy brat jej ojca (Jana Siniewicza), kierownik poczty w Uhnowie, przyjął ją do pracy. Obsługiwała centralę telefoniczną. – Kiedyś trochę się nudziłam. Z tych nudów zaczęłam podsłuchiwać jakąś rozmowę. Wynikało z niej, że Polska chce oddać nasze miasto sowietom i że wszyscy Polacy zostaną wysiedleni- wspomina.

Z tą informacja pobiegła po pracy do domu. – Opowiedziałam wszystko rodzicom, ale tata tylko fuknął, że to jakieś bajki- opowiada.

 

Małgorzata Mazur